Projekt edukacyjny dla uczniów klas IV–VIII szkoły podstawowej i szkół ponadpodstawowych

O CZYM?

Kobiety podróżniczki, szczególnie te sprzed lat, to postacie potrafiące zainspirować każdego. Czasy, w których żyły nastręczały mnóstwa przeciwności w podjęciu jakiejkolwiek podróży, a odległy świat nadal był niezapisaną księgą czekającą na dzielnych odkrywców. W przypadku kobiet sytuacja była tym trudniejsza, że na co dzień zmagały się z wieloma przeciwnościami w zdobywaniu wiedzy i rozwijaniu pasji. Niesprawiedliwe osądy, brak wsparcia dla ambicji i rozwoju oraz niezliczone konwenanse utrudniały codzienną egzystencję. Jednak wbrew licznym ograniczeniom kształtującym życie ruszały na poszukiwanie wielkiej przygody. Czy kobiece podróżowanie różniło się od męskiego? Jak damy w krynolinach zaznaczyły swe miejsce w historii okrywania i poznawania świata? Co myślały na temat miejsc i ludzi, które miały okazję poznać? Zobaczmy na przykładzie wypraw kilku z nich, odważnych kobiet, które pokazały, że potrafią coś więcej niż tylko pięknie haftować.

CELE

Projekt ma na celu rozwinięcie u uczestników wrażliwości na problemy społeczne i prawa człowieka, umiejętności dostrzeżenia mechanizmów rządzących zmianami społecznymi oraz zaznajomienie z takim zagadnieniami jak:

• Epoka wiktoriańska – tło obyczajowe XIX wiecznej Europy

• Obraz sytuacji kobiet i systemu edukacji XIX wiecznej

• Przyczyny i realia XIX wiecznych podróży, zmiany w postrzeganiu czasu i przestrzeni spowodowane osiągnięciami rewolucji przemysłowej

• Kolonializm i odkrywanie świata napędzane imperialistycznymi aspiracjami

• Postrzeganie „dzikiego” z perspektywy podróżujących Europejczyków i misjonarzy, początki badań antropologicznych

DLA KOGO?

Zakres tematyczny uzupełni wiedzę i treści podstawy programowej uczniów klas IV–VIII szkoły podstawowej. Jest także doskonałym punktem wyjścia dla wielu dyskusji (np. wokół problematyki europocentryzmu, normy społecznej, tolerancji i praw jednostki) dla szkół ponadpodstawowych.

FORMA SPOTKAŃ

Prezentacja multimedialna, teksty źródłowe, kontakt z eksponatami muzealnymi, dyskusja, zróżnicowane formy twórczości artystycznej.

TEMATY SPOTKAŃ:

PRZYGOTOWANIE DO PODRÓŻY

Zajęcia na których, poznamy realia XIX wiecznych podróży, tych bliskich i odległych. Zajrzymy do kufra ówczesnego podróżnika, by sprawdzić jego zawartość. Zobaczymy jakie środki transportu cieszyły się największą popularnością. Przyjrzymy się podróżnej etykiecie i modzie. Sprawdzimy, jak do podróży przygotowywały się kobiety i przede wszystkim co powodowało, że decydowały się opuszczać zacisze ogniska domowego.

WYPRAWA PIERWSZA z Mary Kingley do Afryki Zachodniej

W XIX wieku kobieta samotnie opuszczająca dom budziła powszechne oburzenie. Nic dziwnego, że Mary Kingsley nie było łatwo zrealizować swoje marzenie o podróży na Czarny Ląd. A jednak dzięki ogromnej determinacji i odwadze udało jej się dwukrotnie prowadzić badania w Afryce. Wspięła się na szczyt Kamerun, nauczyła wiosłować, pokonała krokodyla, stanęła oko w oko z jaguarem i kanibalami. Jej miłość do Afryki wpłynęła znacząco na europejskie postrzeganie tego kontynentu.

WYPRAWA DRUGA z Marią Czaplicką na Syberię

Dama przewodzi uczonym, nieustraszona badaczka, Kobieta z Oksfordu na Syberii – to nagłówki pierwszych stron gazet z 1914 roku mówiące o zasługach polskiej pionierki antropologii. Maria Czaplicka przez rok przemierzała i badała nieznane obszary Syberii. W imię nauki znosiła wszelkie przeciwności losu powtarzając jak refren: To nic. Nie narzekam.

WYPRAWA TRZECIA z Michaliną Issakową do Ameryki Południowej

Nieustraszona Polka, która samotnie wybrała się do brazylijskiej dżungli. Kierowana entomologiczną pasją uważała tropiki za raj pełen nieodkrytych i nieopisanych gatunków owadów. Nie zniechęcały jej niebezpieczne trujące rośliny, grzechotniki i napady rabusiów. Wykazywała się wytrwałością w obserwacji i zbieraniu oryginalnych okazów. Stworzona przez nią kolekcja entomologiczna liczyła ponad 15 tysięcy owadów.

WYPRAWA CZWARTA z Daisy Bates do Australii

Daisy Bates przybyła do Australii z Irlandii. Wiele lat żyła i dokumentowała kulturę i zwyczaje aborygenów australijskich. Jedyna kobieta dopuszczona do uczestnictwa w sekretnych rytuałach. Nazywano ją honorowym terminem kabbarli, co w miejscowym języku oznaczało babcię, przodka cieszącego się szacunkiem i zaufaniem.