Wyprawa Bambara 2006
1.10–3.11.2006
Kontynuacja badań w ramach Etnologicznego Programu Badawczego „Braterstwo Dogon-Kurumba”; rozpoczęcie badań nad marionetkami.
CEL
Uzupełnienie materiałów do pracy doktorskiej poświęconej braterstwu Dogonów i Kurumbów; pozyskanie obiektów do Działu Kultur Pozaeuropejskich Muzeum Miejskiego w Żorach, z myślą o planowanej wystawie poświęconej masce afrykańskiej, ilustrującej proces przemian zachodzących w kulturach afrykańskich.
TEREN BADAŃ
Okolice Ségou – Markala nad Nigrem, zamieszkałe przez Bambarów, kraj Dogonów (Mali), królestwa Kurumbów: Karo, Lurum, Pela (Burkina Faso).
TEMATY BADAWCZE
• Wspólnota kulturowa ludów woltajskich na przykładzie Bambarów, Dogonów i Kurumbów.
• Przemiany w życiu codziennym (gospodarka, handel itp.) pod wpływem cywilizacji industrialnych i religii uniwersalistycznych (islam, chrześcijaństwo).
• Społeczne i religijne funkcje marionetek w społeczności Bambarów.
• Zmiany w sztuce (maska, rzeźba) pod kątem rozwoju turystyki i wpływu islamu.
UCZESTNICY
Dr Jacek Łapott (etnolog, Muzeum Narodowe w Szczecinie), mgr Ewa Prądzyńska (etnolog, Muzeum Narodowe w Szczecinie), mgr Agnieszka Tomaszewska (historyk, Muzeum Narodowe w Szczecinie), mgr Lucjan Buchalik (etnolog, Muzeum Miejskie w Żorach), mgr Jakub Łapott (informatyk – pomoc techniczna).
EFEKTY BADAŃ
Kilkadziesiąt wywiadów i obserwacji (10 godzin nagrań); 1100 zdjęć, pozyskanie 100 obiektów. Zebrane w tym roku i w poprzednich latach materiały pozwoliły Lucjanowi Buchalikowi na napisanie doktoratu poświęconemu braterstwu między dwoma zachodnioafrykańskimi społecznościami (2007), opublikowanemu w postaci książkowej oraz artykułów zamieszczonych w literaturze fachowej i popularnonaukowej oraz referatu:
Lucjan Buchalik, 2009, Niewolnicy kobiet czyli pokrewieństwo żartów Dogonów i Kurumba. Studium z etnohistorii Afryki Zachodniej, Wrocław: PTL.
Lucjan Buchalik, 2010, Rola pokrewieństwa żartów w tworzeniu się współczesnego społeczeństwa Burkinabe (Burkina Faso), Piotr Jakubowski, Rafał Koschany (red.), „Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein”, nr 6, Afryka to ludzie, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, s. 85–97, (referat pod takim tytułem został wygłoszony w trakcie konferencji „Kraina obcych czyli świat pozaeuropejski”, Wrocław, 22–23.11.2007, organizator: Studenckie Koło Naukowe Etnologów przy Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej UWr.).
Lucjan Buchalik, 2010, Niewolnicy kobiet, czyli pokrewieństwo żartów Dogonów i Kurumbów, [w:] Lucjan Buchalik (red.), Kalendarz Żorski 2010, Żory: Muzeum Miejskie w Żorach, s. 207–208.
Lucjan Buchalik, 2009, Dogonowie – rolnicy z Mali, [w:] Aleksandra Kośmicka, Marcin Kuleszo (red.), Wałbrzyskie spotkania z Afryką, Wałbrzych: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, im. Angelusa Silesiusa, s. 5–13.
Lucjan Buchalik, Dogonowie – lud skał czy lud Syriusza, referat wygłoszony w trakcie konferencji „Wałbrzyskie spotkania z Afryką”, Wałbrzych 29–30.05.2009, organizator: Park Wielokulturowy – Stara Kopalnia i Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Angelusa Silesiusa.