Wyprawa Segou 2008
28.01–5.03.2008
Badania w ramach programów: Dogonowie w Mali – społeczność zachodnia w warunkach globalizacji (autor: dr Jacek Łapott); Marionetki w Mali (autorka: mgr Ewa Prądzyńska); Sztuka afrykańska – współczesne źródła (autorka: mgr Katarzyna Podyma).
Organizatorzy: Uniwersytet Szczeciński, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Miejskie w Żorach.
CEL
Przygotowanie założeń programowych do grantu habilitacyjnego dr. Jacka Łapotta, dotyczącego tradycyjnej kultury Dogonów w procesie zmian.
TEREN BADAŃ
Tereny zamieszkane przez ludy Bambara i Dogon w Mali – ze względu na stan zachowania sztuki tradycyjnej i jej wykorzystanie w życiu codziennym.
TEMATY BADAWCZE
- Obraz współczesnej kultury Dogonów. Rejestracja stanu obecnego w każdej z trzech krain geograficznych zamieszkiwanych przez Dogonów (Falezy i Płaskowyż Bandiagary, Równiny Gondo i Seno) z zachowaniem podziału na pory roku rządzące życiem Dogonów (suchą i deszczową).
- Wyodrębnienie różnic i zmian w kulturze Dogonów w konfrontacji z obrazem kultury dogońskiej utrwalonym przez francuskich etnologów w połowie XX w. oraz w konfrontacji z własnymi obserwacjami poczynionymi w trakcie badań nad tradycyjnymi aspektami kultury tego ludu, prowadzonymi od trzydziestu lat.
- Wyodrębnienie i opisanie czynników petryfikujących elementy kultury tradycyjnej oraz czynników działających destrukcyjnie na miejscową kulturę. Pełen wykaz zjawisk oddziaływujących na kulturę Dogonów w warunkach globalizacji.
- Badania nad stanem zachowania sztuki tradycyjnej i zakresem zmian zachodzących w sztuce na przestrzeni ostatnich lat.
- Rejestracja i prowadzenie obserwacji podczas Festivalu sûr le Niger.
UCZESTNICY
Dr Jacek Łapott (etnolog, Uniwersytet Szczeciński), mgr Katarzyna Podyma (historyk sztuki, historyk, Muzeum Miejskie w Żorach), mgr Ewa Prądzyńska (etnolog, Muzeum Narodowe w Szczecinie).
EFEKTY BADAŃ
Kilkadziesiąt wywiadów i obserwacji; dokumentacja fotograficzna; pozyskanie 38 obiektów, w tym czterech kompletnych masek dogońskich do Działu Kultur Pozaeuropejskich Muzeum Miejskiego w Żorach.
Zebrane materiały posłużyły do napisania artykułów zamieszczonych w literaturze fachowej oraz referatu:
Katarzyna Podyma, 2009, Sztuka afrykańska. Zjawisko czy rzeczywistość?, [w:] Anna Nadolska-Styczyńska (red.), Kultury Afryki w świecie tradycji, przemian i znaczeń, „Toruńskie Studia o Sztuce Orientu”, t. 4, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 109–116.
Katarzyna Podyma, 2011, Sztuka bogactwem Afryki?, Sztuka bogactwem Afryki? Wpływ rynku antykwarycznego na życie codzienne mieszkańców Afryki Zachodniej, [w:] Arkadiusz Żukowski (red.), „Forum Politologiczne”, t. 12, Problem bogactwa i biedy we współczesnej Afryce, Olsztyn: Instytut Nauk Politycznych UW-M, s. 611–627.
Katarzyna Podyma, 2010, Badania terenowe – elementem warsztatu historyka sztuki afrykańskiej, referat pod takim tytułem został wygłoszony w trakcie II Kongresu Afrykanistow Polskich, Obra, 17–19.09.2010, organizator: Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne.